بی خبر باید زیست
«دیگر اخبار نخوانید» برابرنهاده‌ای است منتخب فائزه طباطبایی برای عنوانِ کتابِ Stop Reading the News، جدیدترین اثر رولف دوبِلی (Rolf Dobelli). این نویسندۀ سوییسی را حتمن می شناسید با کتابهایی که پیشتر با عنوان «هنر شفاف اندیشیدن» و «هنر خوب زیستن» منتشر کرد و در ایران با ترجمۀ عادل فردوسی‌پور به فروش فوق‌العاده‌ای دست یافتتند.
تز یا مدعای اصلی آقای دوبلی که در همان عنوان کتاب خلاصه کرده این است: «اخبار را دنبال نکنید!». این کتاب عمدتاً مجموعه ای از مهمترین استدلال ها علیه مصرف اخبار، و نکته هایی دربارۀ چگونگی ترک این عادت بد است.
آقای دوبلی می گوید که مصرف اخبار برای ذهن مثل مصرف الکل یا شکر برای بدن خطرناک است، و حتی بیشتر از الکل و شکر! و تأکید می کند که همانطور که ما یاد گرفتیم در برابر وسوسۀ خوردن قند و شکر و الکل مقاومت کنیم، باید دست بکشیم از پیگیری اخبار ـ که اساساً یعنی خبر بد ـ که منجر به افزایش استرس و موجب تشدید اضطراب می شود و واقعاً به هیچ دردی نمی خورَد و فقط سلامت روان و جسم ما را در معرض خطر قرار می دهد.
بیایید نگاهی بیندازیم به بعضی از استدلال های آقای دوبلی علیه مصرف اخبار:
- اخبار برای بدن سم است (پیگیری اخبار منجر به استرس مزمن می شود.)
- اخبار اساساً فریبکاری است (گزارش خبری اصلاً نوعی تبلیغات یا پروپاگانداست که هدف نهایی اش کسب منفعت شخصی یا گروهی است، نه بیان حقیقت.)
- اخبار مانع از اندیشیدن می شود (اندیشیدن نیاز به تمرکز دارد و قطعات پُرزرق و برق اخبار حواسمان را پرت می کند.)
- اخبار خطاهای شناختی ما را تقویت می کند (برای نمونه، منفی نگری را).
- اخبار مایۀ شهرت جعلی است (رسانه های خبری به دلایلی بی اهمیت کسانی را به شهرت می رسانند که واقعاً دستاوردی برای جامعه نداشته اند.)
- اخبار ما را منفعل می کند (تقریباً هر چیزی که در اخبار می شنویم خارج از اختیار ماست و ما نمی توانیم تغییرش بدهیم، مثلاً فوران آتشفشان در ایتالیا یا تصادف اتوبوس در استرالیا یا یک کودتا، و این رفته رفته انگیزۀ ما را برای اقدام محو می کند.)
- اخبار آرامش ذهنی ما را نابود می کند (احساسات مخربی مثل ترس، حسادت، عصبانیت با اخبار برانگیخته می شود.)
نکتۀ مهمی که به آن باید توجه داشت این است که تزهای آقای دوبلی دربارۀ استفاده از شبکه های اجتماعی، مخصوصاً اینستاگرام، هم صادق است!
امیدوارم قانع شده باشید که اخبار برایتان بد است و پیگیری نکردن اخبار شما را شادتر و آرام تر می کند و دیگر بدون اخبار زندگی کنید. اما اگر هنوز قانع نشده اید، مراجعه کنید به خود کتاب آقای دوبلی با ترجمۀ خانم فائزه طباطبایی که از سوی نشر نو به زیور طبع آراسته شده است.
پی نوشت. کتاب جذاب آلن دو باتن (Allain de Botton) با عنوان «خبر: راهنمای کاربران» مرتبط با این موضوع و البته بی‌رقیب است.
